برای تولید شیر ESL از روش‌هایی استفاده می‌شود که طعم و کیفیت شیر تازه هیچ تغییری نمی‌کند. به طوری که شما با خوردن این نوع شیر احساس می‌کنید در حال خوردن شیر تازه گاو هستید. این نوع شیر با شیرهای UHT (فرادما) تفاوت زیادی دارد و درصد زیادی از ویتامین‌های آن در طول فرآیند حفظ می‌شود.
شیر با ماندگاری طولانی، یکی از مدرن‌ترین فناوری‌های تولید در اروپا است که سهم قابل توجهی از تولید شیر را به خود اختصاص داده است. ماندگاری این شیر در یخچال در صورتی که درب محصول باز نشده باشد بین 14 تا 16 روز است.
ماندگاری بالای این شیر توسط دو فناوری اصلی زیر اعمال می‌شود:
معمولاً دو فرآیند بالا با یک عملیات پاستوریزاسیون حرارتی نهایی برای برآورده کردن الزامات کلی ترکیب می‌شوند. سیستم‌های حرارتی مورد استفاده برای پردازش شیر ESL دو نوع عمده مستقیم و غیر مستقیم هستند. در سیستم‌های مستقیم، گرمایش از طریق تماس مستقیم بین بخار و محصول انجام می‌شود. در سیستم‌های غیرمستقیم، گرما از طریق یک مانع فولادی ضد زنگ در مبدل حرارتی از بخار یا آب داغ به محصول منتقل می‌شود.
برای تولید شیرهای پاستوریزه معمولی شیر تازه گاو را در دمای 75 درجه سانتیگراد به مدت 15 ثانیه حرارت می‌دهند تا ماندگاری آن افزایش پیدا کند، تفاوت عمده شیر ESL با شیرهای پاستوریزه در همین بخش مشخص می‌شود. شیرهای ESL ابتدا در دمای 127 تا 135 درجه سانتیگراد توسط دستگاه‌های پیشرفته به مدت 1 تا 3 ثانیه جوشانده می‌شود. در این فرآیند تمامی باکتری‌های مضر شیر تازه گاوی و مواد فسادزای شیر از بین می‌رود و تمامی ماده معدنی و مغذی آن نیز حفظ می‌شود.
نکته مهم برای نگهداری شیرهای ESL این است که اگر بسته‌بندی شیر ESL را باز کنید، باید حداکثر تا 5 روز شیر را مصرف کنید. به هر حال می‌توانید این شیر را در دمای مناسب و در بسته بندی مخصوص قرار دهید و بعد از هر بار استفاده درب آن را محکم ببندید.
ناگفته نماند حرارت دهی به مدت یک تا سه ثانیه و در دمای 127 تا 135 درجه سانتیگراد به صورت شوک حرارتی انجام می‌گیرد. این حرارت به شیر تازه وارد می‌شود تا تمام عوامل فساد شیر از بین برود. فراپاستوریزه کردن باعث می‌شود شیر تا آخرین روز مصرف تازه و خوشمزه باقی بماند.
در تولید شیر های ESL از هیچگونه مواد نگهدارنده استفاده نمی‌شود ، ماندگاری بیشتر این محصولات نسبت به محصولات پاستوریزه، مربوط به روش فرآیند حرارتی و شرایط بسته بندی فوق تمیز میباشد.) این محصول با روش حرارت دهی با دمای 125 درجه سانتیگراد به مدت 3 ثانیه فراپاستوریزه می شود،که به دلیل کوتاه بودن زمان حرارت دهی باعث حفظ مواد مغذی شیر و به دلیل دمای بالا و باکتوفیوژ اعمال شده ، مدت زمان ماندگاری شیر تا 20 روز امکان پذیر می باشد.
زمان ماندگاری شیر استریل به دلیل نوع بسته بندی (۶ لایه ) و روش سالم سازی (دمای ۱۴۵ درجه مدت ۴-۲ ثانیه) آن است و به هیچ وجه از مواد نگهدارنده شیمیایی استفاده نمی شود.
به علت سهولت و اطمینان خاطر مصرف کننده از جهت تازگی شیر مصرفی خود ۳ تاریخ بر روی بطری شیر درج شده است که به ترتیب زیر میباشد: * تاریخ تولید * تاریخ عرضه * تاریخ انقضا
به طوری کلی در طول فرآیند پاستوریزاسیون، تمامی باکتری‌های بیماری زا و میکروارگانیسم‌های مضر شیر بر اثر حرارت و گرما در مدت زمان کوتاه از بین می‌روند. در نتیجه شیرهای پاستوریزه نیازی به جوشاندن در مدت زمان طولانی ندارند، اما در صورتی که می خواهید از سالم بودن شیر اطمینان حاصل کنید کافی ست شیر را برای حدودا 6 دقیقه بر روی حرارت ملایم قرار دهید و زمانی که جوش‌های ریز روی شیر مشاهده کردید، می‌توانید شیر را از روی حرارت بردارید و نوش جان کنید.
