غذا خوردن یکی از بهترین لذتهای دنیاست؛ اما لذتی کوتاه! غذا خوردن همانطور که باعث افزایش انرژی میشود، میتواند کل انرژی بدن را هم از بین ببرد. اجازه دهید با یک مثال ساده برایتان این موضوع را توضیح دهم! یک گیاه آپارتمانی زیبا را در نظر بگیرید که برای رشد خود به کود، آب و نور نیاز دارد، اما اگر بیش از حد کود دریافت کند، خیلی زود برگهایش زرد و پژمرده میشود. یا اگر آن را به طور مستقیم مقابل نور سوزان آفتاب قرار دهید، برگهای آن قهوهای میشوند و میسوزند. سیستم بدن ما هم به همین شکل است. اگر در زمان غذا خوردن عادتهای نادرست داریم و یا بیش از حد نیاز بدن، پرخوری کنیم، طولی نمیکشد که به سرنوشت گیاه آپارتمانی دچار میشویم. در ادامه 10 عادت غذایی اشتباه که سلامت بدن را به خطر میاندازند، برایتان توضیح میدهیم. پس با ما همراه باشید.
عادات اشتباه هنگام غذا خوردن
اکثر ما غذا را فقط به این خاطر میخوریم که سیر شویم. اما مزیت غذا خوردن تنها سیر شدن نیست و باید ابتدا به فکر تأمین نیازها سلامت بدنمان باشیم. هر چند طعم و عطر برخی غذاها و نوشیدنیها به قدری وسوسهانگیز است که کنار گذاشتن آنها تقریبا غیرممکن و دشوار است. با این حال گاهی لازم است از خوردن برخی از غذاها صرفنظر کنید و یا برای اینکه غذا خوردن به سلامت بدن کمک کند، شیوه و سبک زندگی خود را تغییر دهید.
در اینجا 10 عادت غذایی اشتباه که اکثر مردم مرتکب میشوند و تصور میکنند بهترین شیوه زندگی را دارند، آمده است:
1. مصرف زیاد آب پس از غذا
اولین عادت بد غذایی که مشکلات زیادی مثل افزایش وزن را برایتان به دنبال دارد، نوشیدن آب سرد بلافاصله پس از غذاست. متاسفانه این عادت بسیار رایج است و ترک آن هم ممکن سخت به نظر بیاید. در واقع اینکار نهتنها باعث افزایش وزن میشود بلکه احتمال بروز مشکلات گوارشی مثل سردی معده، اختلال در هضم و … را هم زیاد میکند.
وقتی همراه با غذای چرب آب سرد میل میکنید، باعث آسیب به کبد میشود و بعد از مدتی بیماری کبد چرب به سراغتان میآید. حالا هر چقدر هم با خود فکر کنید که در غذاخوردن زیادهروی نکردهاید یا اصلا غذاهای چرب نخوردهاید، شاید به فکرتان نرسد که نوشیدن آب سرد همراه با غذا این بلا را سرتان آورده است.
2. آخر شب غذا خوردن
یکی دیگر از بدترین عادتهای غذایی که میتوان به آن اشاره کرد عادت دیر وقت غذا خوردن است. در واقع اینکار جدا از اینکه باعث افزایش وزن میشود، سلامت بدن را هم به خطر میاندازد و باعث میشود شب ناآرامی داشته باشید. خوابهای بد و کابوسهایی که در برخی از شبها به سراغتان میآید میتواند نتیجه غذا خوردن در ساعات پایان شب و قبل از خواب باشد.
پس سعی کنید وعده شام را در ساعات اول شب (درست بعد از تاریک شدن هوا) میل کنید و آن را برای ساعات پایانی به تعویض نیندازید. خودتان را عادت دهید که شام سبک بخورید و پس از آن برای خوردن غذا به آشپزخانه نروید. اگر هوس غذایی را کردید ده دقیقه صبر کنید. اگر همچنان احساس ضعف داشتید به دنبال چیز کوچکی مثل یک تکه میوه باشید و خوراکی سنگینی بر ندارید.
یکی از 10 عادت غذایی اشتباه برخی از مردم دیر خوابیدن است. شما حتی اگر در ابتدای شب هم شام میل کنید، وقتی تا پاسی از شب بیدارید، مطمئنا گرسنه میشوید. پس با زود خوابیدن میتوانید مانع از گرسنگی و وسوسه شدن برای غذا خوردن شوید.
3. غذا کشیدن در ظرفی بزرگ
شاید این مسئله در ابتدا برایتان مسخره به نظر برسد؛ اما کاملا واقعیت دارد. روانشناسان به این نتیجه رسیدهاند که هر چه بشقاب و یا ظرف غذای بزرگتری برای غذا خوردن انتخاب کنید، بهطور ناخودآگاه غذای بیشتری هم مصرف خواهید کرد. زیرا به ذهن القا میشود که موظف است هر چه غذا در ظرف ریخته شده است، دریافت کند. از طرفی وقتی بشقاب بزرگتر را انتخاب میکنید، نخواسته غذای بیشتری هم در آن میریزید. در زمان غذاخوردن هم برای اینکه غذا حیف و میل نشوید و مجبور نباشید مقداری از آن را دور بریزید، همه آن را میخورید و بعد هم به چاقی مبتلا میشود.
با این حساب برای لاغر شدن و داشتن اندام متناسب باید خود را با ظرفهای کوچک انس دهید.
4. صبحانه نخوردن
حتما شماهم شنیدهاید که صبحانه مهمترین وعده غذایی در روز است که باید بگوییم کاملا درست و بجاست. بسیاری از متخصصان تغذیه توصیه میکنند حتی در صورت اضافه وزن باید در این وعده بین 280 تا 300 کالری دریافت کنید.
وقتی صبحانه نمیخورید، متابولیسم کند میشود و برای وعده ناهار اشتهای بیشتری دارید. در حالی که میتوانید در زمان صبحانه، خود را با یک تخممرغ و چند کف دست نان سیر کنید. حالا برای ناهار باید دو برابر نیاز بدن غذا بخورید تا انرژی از دست رفته را تأمین کنید.
تحقیقات زیادی در این زمینه صورت گرفته که نشان دادهاند در طی یک سال، کسانی که صبحانه نمیخورند افزایش وزن بیشتری نسبت به دیگر افراد داشتهاند. پس برای جلوگیری از دردهای معده و ضعف بدنی، خوردن این وعده را فراموش نکنید.
5. با عجله غذا خوردن (تندخوری)
غذا خوردن سریع و بیوقفه یکی دیگر از عادتهای غذایی اشتباه و البته بسیار رایج است که اکثر افراد با آن دست و پنجه نرم میکنند. حتی برخی نسبت به این عادت غذایی اشتباه خود بیاطلاع هستند تندخوری نهتنها باعث مشکل در سیستم گوارشی میشود، بلکه اضافه وزن زیادی را هم به دنبال دارد.
وقتی غذا میخورید تا گرسنگی شما برطرف شود، بین 10 تا 15 دقیقه زمان لازم است تا هورمونهای سیری (گرلین و لپتین) ترشح شود و مغز دستور سیری را ارسال کند. اما وقتی شما تند و سریع غذا میخورید، در طی این 15 دقیقه بیش از نیاز بدن غذا دریافت کردهاید.
شما چه یک بشقاب و چه دو بشقاب غذا بخورید، وقتی صبر کنید هورمون سیری ترشح میشود. پس در وعدههای غذایی سعی کنید غذا را کامل بجویید، لقمههای کوچک بردارید و تا غذا را قورت ندادهاید، لقمه دیگری برندارید. همچنین اگر در بین غذا خوردن آب بنوشید، احساس سیری بیشتری میکنید و سرعت غذا خوردنتان کمتر میشود.
6. مصرف غذا هنگام سیری
همه ما این کار را برای یک بار هم که شده انجام دادهایم. انجام این کار ممکن است بهطور جدی سلامت شما را به خطر بیندازد. در واقع باید غذا را هنگامی که واقعا گرسنه هستید، میل کنید نه به منظور تفریح و سرگرمی. اگر در چنین حالتی بودید سعی کنید به جای غذا خوردن خود را با فعالیتهایی مثل ورزش کردن و یا خوردن مقداری چاه سیاه و یا دیگر نوشیدنیها سرگرم کنید.
همچنین وقتی مقداری از غذا باقیمانده است، با این فکر که با دور ریختن آن، مواد را به هدر دادهاید، دوباره آن را میخورید. اما ضرر خوردن غذای اضافه، بیشتر از دور ریختن آن به شما آسیب میرساند. وقتی غذا اضافه میماند آن را در ظروف فریزری بریزید و در یخچال قرار دهید؛ حتی اگر مقدار آن کم باشد.
7. خوردن نمک بیش از حد
با اینکه زمان پختن غذا، به اندازه کافی در آن نمک میریزید، اما زمان خوردن، ناخودآگاه دستتان به سمت نمکدان میرود و به محض اینکه نمکدان را روی سفره میبینند، کنترل خود را از دست داده و به سمت آن شیرجه میزنید. خوردن بیش از حد نمک در دراز مدت باعث افزایش فشارخون میشود. از طرفی وقتی سدیم در بدن زیاد شود، آسیب به کلیهها و تجمع آب در بافت بدن را به دنبال دارد.
پس باید تا جایی که ممکن است از غذاهای کم نمک استفاد کنید. اگر هم عادت دارید بعد از کشیدن غذا به آن نمک بزنید، به تدریج آن را حذف کنید. مثلا وقت غذا خوردن روی سفره نمکدان نگذارید تا کم کم از ذهنتان پاک شود.
8. سرخ کردن بیش از اندازه غذا
بسیاری از افراد عادت دارند مواد غذایی را تا جای ممکن سرخ کنند، در صورتی که همان مواد را میتوانید کباب و یا بخارپز کنید. بهتر است بدانید به ازای هر گرم کربوهیدرات و پروتئین، 17 کیلو ژول، انرژی دریافت میکنید. اما به ازای هرگرم چربی 38 کیلوژول انرژی باید تامین کنید! پس با این حساب، مصرف غذاهای سرخکردنی را باید به حداقل برسانید؛ حتی اگر از بهترین روغنها برای آنها استفاده کرده باشید.
استفاده از تابههای رژیمی و گریل یکی از راههایی ست که به غذاهای خود طعم بهتری بدهید و مجبور به سرخ کردن آنها نشوید.
9. مصرف نوشابه و نوشیدنیهای گازدار
حتما همه شما از مضرات خوردن نوشابه آگاه هستید. اما مسئلهای که وجود دارد اینست که با این آگاهی باز هم مصرف آن را ادامه داده و به خوردن نوشیدنیهای حبابدار شیرین مشغول میشوید. البته ترک عادت غذایی اشتباه آسان نیست و کسی که به خوردن نوشابه همراه با غذا عادت کرده است، نمیتواند به راحتی این عادت خود را ترک کند.
طی تحقیقات چند ساله دانشمندان، نتیجهای که به دست آمده این است که خوردن دو لیوان نوشابه در روز با مرگ و میرهای ناشی از گردش خون و مشکلات گوارشی ارتباط مستقیم دارد. متاسفانه خوردن نوشابه اعتیادآور است و اگر روزانه آن را به طور مرتب مصرف کنید برایتان تبدیل به یک عادت خواهد شد و دیگر به سختی میتوان آن را کنار گذاشت. در برخی از نوشابهها مقداری کافئین اضافه میکنند که باعث اعتیاد شما میشود.
با توجه به دشوار بودن ترک نوشابه، بهتر است ابتدا با آب شروع کنید. بعد از مدتی هم آب را کنار بگذارید و غذا را بدون کمک گرفتن از هر نوشیدنی میل کنید.
10. ایستاده غذا خوردن و خوابیدن بعد از غذا
شاید این مسئله در نگاه اول تعجبآور باشد اما بسیاری از افراد غذا را ایستاده مصرف میکنند. ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که عجله داشته و وعده غذایی را سرپا میل کنید. اما باید حواستان باشد که این مسئله برایتان تبدیل به یک عادت نشود. تحقیقات نشان داده است هنگامی که غذا را ایستاده مصرف میکنید، در وعده غذایی بعدی، کالری بیشتری مصرف خواهید کرد.
احتمالا علت این موضوع این است که وقتی غذا را ایستاده میخورید مغز آن وعده غذایی را به عنوان وعده کاذب در نظر میگیرد و باعث میشود در طول روز غذای بیشتری را طلب کند. در نهایت این مسئله میتواند منجر به افزایش وزن هم شود.
از طرفی وقتی بلافاصله بعد از غذا خوردن فوراً میخوابید یا حتی دراز میکشید، باعث ورود اسید معده به مری شده و رفلاکس معده را به دنبال دارد. سوزش معده که در بین مردم به عنوان ترش کردن شناخته شده است، در اثر خوابیدن بلافاصله بعد از غذا خوردن ایجاد میشود.
ترک 10 عادت غذایی اشتباه
همانطور که قبلتر اشاره کردیم تنها عادات غذایی نیستند که سلامت ما را به خطر میاندازد، بلکه در برخی مواقع با رعایت یک رژیم اشتباه باعث آسیب به بدن و ضعف آن میشویم. در نتیجه برای اینکه بتوانیم این عادات را ترک کنیم باید آنها را به خوبی بشناسیم تا راحتتر بتوانید با آنها مقابله کنیم.
برای مثال برخی افراد فکر میکنند به دلیل پرخوری دچار افزایش وزن شدهاند، اما این افزایش وزن ممکن است به دلیل تندخوری ایجاد شده باشد. اگر میخواهید این عادت اشتباه را ترک کنید کافیست در طی غذا خوردن لقمههای کوچکتر بردارید و تا لقمه اول را قورت ندادهاید، لقمه دیگری نخورید.
بیشتر ما یکی از این عادتهای اشتباه را داریم و شاید متوجه آن نباشیم. مثلا من عادت داشتم پس از غذا یک لیوان کامل آب بخورم که با خواندن یک مطلب علمی تلاش کردم آن را کنار بگذارم. شما هم میتوانید برای ترک این عادت آرام آرام مقدار آب را کم کنید و پس از مدتی کلا نوشیدن آن را به حداقل یک ساعت پس از غذا خوردن موکول کنید.
سخن پایانی
در این مقاله شما را با 10 عادت غذایی اشتباه که سلامت بدن را به خطر میاندازند، آشنا کردیم. اگه به دنبال کاهش وزن و یا یک برنامه غذایی ایدهآل هستید حتما مواردی که قبلتر گفتیم را کنار بگذارید تا در دراز مدت با مشکلی روبه رو نشوید. ترک یکباره بسیاری از عادات دشوار است و باید تلاش کنید به مرور زمان آنها را کنار بگذارید. با تشکر از اینکه ما را تا پایان مقاله همراهی کردید.