طرز تهیه آش کشک محلی تبریز؛ غذایی لذیذ و مقوی برای روزهای سرد
من عاشق هر نوع آشی هستم که در آن از کشک استفاده شده باشد. تقریباً در همه شهرهای ایران یک غذای محلی وجود دارد که با این ماده لبنی بسیار خوشمزه تهیه شود. آش کشک تبریز هم یکی از همین غذاهاست که با وجود محتوای غنی که دارد، می‌تواند برای روزهای سرد پاییز و زمستان یک غذای گرم و لذیذ باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتم در اینجا شما را با چند روش طرز تهیه آش کشک محلی تبریز آشنا کنیم.
طرز تهیه آش کشک ساده تبریز
آش کشک یکی از غذاهای سنتی و محبوب ایرانی، به ویژه در شهر زیبای تبریز است. در ادامه طرز تهیه آش کشک ساده این شهر که در بین مردم رایج است، توضیح داده‌ایم.
| مواد لازم | مقدار مواد |
| نخود | ۱ پیمانه (از قبل خیسانده شده) |
| عدس | ۱ پیمانه |
| برنج | ۱ پیمانه |
| کشک | ۲ پیمانه (کشک رقیق و تازه بهتر است) |
| پیاز | ۲ عدد بزرگ |
| سیر | ۳ حبه |
| سبزی آش (شامل تره، جعفری، گشنیز، و شنبلیله) | هر کدام ۱۰۰ گرم |
| پودر نعناع | ۱ قاشق غذاخوری |
| زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
| نمک | به میزان لازم |
| فلفل سیاه | به میزان لازم |
| روغن برای سرخ کردن پیاز و سیر | به مقدار دلخواه |
| آرد (اختیاری، برای غلظت بیشتر) | ۲ قاشق غذاخوری |
حالا برای درست کردن این آش به صورت زیر عمل کنید:
مرحله اول آماده کردن مواد
از یک شب قبل حبوبات را در ظرف جداگانه با آب خیس کرده و چند مرتبه آب آن‌ها را عوض کنید تا نفخ آن‌ها گرفته شود. سپس نخود را با مقداری آب بپزید تا کمی نرم شود و بعد عدس را به آن اضافه کنید. نخود و عدس نباید با هم پخته شوند؛ چون زمان پخت آن‌ها با هم کمتر است. بهتر است پخت حبوبات را در زودپز انجام دهید تا زمان پخت کمتر شود.
طی این مدت زمان که حبوبات پخته شود، بهتر است برنج را هم بشویید و به مدت ۳۰ دقیقه در آب خیس کنید.
مرحله دوم سرخ کردن پیاز و سیر
پیازها را خلالی خرد و در قابلمه با کمی روغن سرخ کنید تا طلایی و نرم شوند. برای اینکه پیازها یکدست طلایی شوند به آن چند قاشق آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید یکدست رنگ بگیرند.
در مرحله بعد برای طرز تهیه آش کشک محلی تبریز سیرها را نیز نگینی خرد کرده و به پیاز اضافه و کمی سرخ کنید تا عطر سیر بلند شود.
برای خوش رنگ شدن پیاز و سیر به آن زردچوبه و کمی فلفل سیاه هم اضافه کنید و کمی تفت دهید تا عطر ادویه‌ها بیفتند.
مرحله سوم شروع پخت آش کشک محلی تبریز
در این مرحله نخود و عدس پخته شده را به پیاز و سیر تفت داده شده اضافه کنید. سپس برنج را به مواد اضافه کنید و مقداری آب روی آن‌ها بریزید و روی حرارت قرار دهید تا همه مواد خوب پخته و نرم شوند. دقت کنید که مقدار آب باید به حدی باشد تا مواد کاملاً بپزد و آش شما غلظت مناسبی پیدا کند.
مرحله چهارم اضافه کردن سبزی و کشک
حالا نوبت به اضافه کردن سبزی‌ها می‌رسد. سبزی‌های معطر را حسابی خرد و ریز کنید و سپس آن‌ها را داخل آش کشک تبریز بریزید. نیم ساعت صبر کنید و بعد کشک را به آش اضافه کنید و خوب هم بزنید. اگر کشک غلیظ است، آن را با کمی آب رقیق کنید و سپس داخل غذا بریزید.
اضافه کردن پودر نعناع و آرد (اختیاری)
پودر نعناع همیشه طعم بی‌نظیری به غذاهای محلی می‌دهد. برای آش کشک محلی تبریز هم می‌توانید از این سبزی استفاده کنید. اگر می‌خواهید آش شما غلیظ‌تر شود، آرد را کمی تفت دهید تا بوی خامی آن گرفته شود و سپس آن را با کمی آب مخلوط کرده و به آش اضافه کنید. البته اضافه کردن آرد کاملاً اختیاری ست و به سلیقه و ذائقه شما بستگی دارد.
سپس آش را به مدت ۲۰-۳۰ دقیقه دیگر روی حرارت ملایم قرار دهید تا حسابی جا بیفتد و طعم همه مواد به خوبی با هم ترکیب شود.
در آخر هم طعم آش را بچشید و در صورت نیاز به نمک یا ادویه به آن اضافه کنید. شما می‌توانید روی این آش خوشمزه را با کمی کشک، نعناع داغ و پیاز داغ تزیین کنید.
طرز تهیه آش کشک تبریز با بلغور گندم
یکی دیگر از روش‌های درست کردن آش کشک تبریزی، استفاده از بلغور گندم (به جای برنج) است. برخی از تبریزی‌ها از این روش برای درست کردن آش کشک استفاده می‌کنند و حتما می‌تواند برای شما هم جالب باشد و از طعم آن لذت ببرید.
مواد لازم برای تهیه آش کشک تبریزی با بلغور گندم در جدول زیر آمده است:
| مواد لازم | مقدار مواد |
| بلغور گندم | ۱ پیمانه |
| نخود (از شب قبل خیسانده شود) | ۱ پیمانه |
| عدس | ۱ پیمانه |
| کشک (کشک رقیق شده بهتر است) | ۲ پیمانه |
| پیاز | ۲ عدد بزرگ |
| سیر | ۳ حبه |
| سبزی آش شامل تره، جعفری، گشنیز و شنبلیله | حدود ۵۰۰ گرم |
| نعناع خشک | ۱ قاشق غذاخوری |
| زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
| نمک و فلفل | به مقدار لازم |
| روغن برای سرخ کردن | به مقدار لازم |
برای درست کردن این روش طرز تهیه آش کشک محلی تبریز به صورت زیر عمل کنید:
مرحله اول آماده کردن مواد
در ابتدا نخود را هم از شب قبل خیس کنید. سپس بلغور گندم را بشویید و با مقداری آب به مدت ۲ ساعت در آب خیس کنید.
سپس نخود را در قابلمه با مقداری آب بپزید تا نیم‌پز شود. وقتی احساس کردید نخود کمی نرم شد، عدس و سپس بلغور گندم را به آن اضافه کنید و اجازه دهید حبوبات با هم بپزند تا نرم شوند. هر از گاهی غذا را هم بزنید تا ته نگیرد.
مرحله دوم تهیه پیاز داغ و نعناع داغ
پیاز داغ و سیر داغ از ضروریات آش‌های محلی ست و باید برای درست کردن آن دقت و زمان زیادی را صرف کنید. برای این کار ابتدا پیازها را خلالی کرده و در روغن سرخ کنید تا طلایی و خوش‌رنگ شوند. کمی هم زردچوبه به پیازها اضافه کنید تا رنگ طلایی‌تری به خود بگیرند.
حالای نیمی از پیاز داغ را برای تزیین کنار بگذارید.
در مرحله بعد سیرها را هم خرد کنید و کمی تفت دهید تا بوی عطر آن به مشامتان برسد. بعد نعناع خشک را در کمی روغن تفت داده و سریع شعله گاز را خاموش کنید تا نعناع نسوزد و بعد آن را داخل سیرداغ و پیاز داغ بریزید و کنار بگذارید.
مرحله سوم اضافه کردن سبزی و کشک به آش کشک تبریزی
به مقدار لازم زردچوبه، نمک و فلفل را به قابلمه غذا اضافه کرده و خوب هم بزنید. بعد سبزیجات معطر برای طرز تهیه آش کشک تبریز را حسابی ساطوری کرده و به آش اضافه کنید و اجازه دهید با مواد دیگر بپزند و طعم بگیرند.
حداقل نیم ساعت صبر کنید و بعد از اینکه آش کاملاً جا افتاد و مواد خوب پخته شدند، کشک را به آش اضافه کرده و هم بزنید تا با مواد ترکیب شود. بهتر است شعله را کم کنید مراقب باشید که حرارت زیاد نباشد تا کشک نبُرد (دانه دانه نشود). البته اگر کشک باکیفیت خریداری کرده باشید، چنین اتفاقی نمی‌افتد.
آش کشک را برای حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه دیگر روی حرارت ملایم بپزید تا کاملاً جا بیفتد. در آخر هم غذای خوشمزه خود را در ظرف مناسب بریزید و روی آن را با پیاز داغ، نعناع داغ و کشک تزیین کنید.
این آش، مخصوص روزهای سرد است و با طعم کشک و بلغور، یک ترکیبی عالی و مقوی برای این روزها خواهد بود.
دستور پخت آش کشک محلی تبریز با کلم برگ و هویج
آش کشک تبریزی با کلم برگ و هویج یک نسخه متفاوت و خوشمزه از آش کشک محلی تبریزی‌هاست که نباید آن را از دست بدهید. راستش را بخواهید تبریزی‌ها عاشق اضافه کردن سبزیجات در آش هستند و شاید به همین دلیل است که این آش محلی را نیز با برگ کلم و هویج می‌پزند.
مواد لازم برای درست کردن این روش آش کشک محلی تبریز در جدول زیر آمده است:
| مواد لازم | مقدار مواد |
| نخود (از شب قبل خیسانده شده) | ۱ پیمانه |
| عدس | ۱ پیمانه |
| برنج | ۱ پیمانه |
| کلم برگ | ۳۰۰ گرم |
| هویج | ۲ عدد بزرگ |
| کشک (کشک رقیق بهتر است) | ۲ پیمانه |
| پیاز | ۲ عدد بزرگ |
| سیر | ۳ حبه |
| سبزی آش شامل تره، جعفری، گشنیز و شنبلیله | از هر کدام ۱۰۰ گرم |
| پودر نعناع خشک | ۱ قاشق غذاخوری |
| زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
| نمک و فلفل | به مقدار لازم |
| روغن برای سرخ کردن پیاز و سیر | به مقدار لازم |
حالا دستور پخت این روش طرز تهیه آش تبریزی محلی نیز عبارت است از:
مرحله اول آماده کردن مواد آش
درست مثل روش‌های قبلی طرز تهیه آش کشک تبریز باید ابتدا مواد اولیه را تهیه کنید. نخود و عدس را در ظرف‌های جداگانه خیس کنید تا نفخ آن‌ها گرفته شود و سریع‌تر پخته شوند. حالا ابتدا نخود را بپزید تا کمی نرم شود و بعد عدس را هم به آن اضافه کنید.
مرحله دوم اضافه کردن برنج
شما می‌توانید برای درست کردن این آش به جای برنج از بلغور گندم هم استفاده کنید. برای این کار باید برنج یا بلغور گندم را در کمی آب خیس کنید و بعد از 30 دقیقه داخل نخود و عدس بریزید و اجازه دهید به مدت 20 تا 30 دقیقه بپزد.
مرحله سوم پختن هویج و کلم برگ
هویج‌ها را پوست بکنید و بعد به صورت خلالی خرد کنید. کلم برگ را هم بشویید و با چاقو ساطوری کنید. در مرحله بعد باید هویج‌های خرد شده را با کمی آب بپزید تا نرم شوند. برگ کلم را نیز جداگانه با کمی آب بپزید تا نرم شود. بعد هم هویج و کلم پخته شده را داخل مواد آش بریزید.
مرحله چهارم تهیه پیاز داغ و سیر داغ برای آش
پیازها را خرد کرده و داخل قابلمه با کمی روغن تفت دهید تا طلایی و نرم شوند. سپس سیرها را خرد کرده و با روغن سرخ کنید تا بوی عطر آن را احساس کنید. بعد آن‌ها را با پیاز سرخ شده ترکیب کنید. شما می‌توانید برای طعم بهتر آش کشک محلی تبریز، یک قاشق نعناع خشک هم در 30 ثانیه آخر (قبل از خاموش کردن شعله) به سیر و پیاز اضافه کنید. بعد سریع شعله را خاموش کنید.
مرحله چهارم اضافه کردن کشک و ادویه
در این مرحله کشک را با کمی آب رقیق کرده و سپس آن را به آش اضافه کنید. سپس آن را خوب هم بزنید تا کشک با سایر مواد ترکیب شود. بعد هم زردچوبه، نمک و فلفل را به این آش لذیذ اضافه کنید.
برای پختن آش باید 20 تا 30 دقیقه صبر کنید تا همه مواد به خوبی ترکیب شده و آش شما جا بیفتد. در آخر هم آش کشک را با پیاز داغ، نعناع داغ و کمی کشک اضافی تزیین کنید.
این آش با کلم برگ و هویج طعمی متفاوت و دلچسب دارد و می‌توانید برای عصرانه یا افطار آن را میل کنید.
فوت و فن‌های خوشمزه شدن آش کشک محلی تبریز
برای تهیه آش کشک تبریزی خوشمزه، رعایت چند فوت و فن می‌تواند حاصل تلاش و دسترنج شما را خوشمزه‌تر کند. در اینجا به چند نکته برای درست کردن این آش اشاره کرده‌ایم.
– استفاده از کشک با کیفیت: همانطور که در میانه دستور پخت آش کشک محلی تبریز هم اشاره کردیم کشک باکیفیت و تازه طعم بهتری به آش می‌دهد. اگر کشک غلیظ است، آن را با کمی آب رقیق کنید.
– دقت در پختن مواد: نخود و عدس را حتما از شب قبل خیس کنید و با آب زیاد بپزید تا کاملاً نرم شوند. این کار شما باعث می‌شود تا غذا طعم بهتری بگیرد. برای درست کردن آش هیچگاه از نخود و عدس از قبل پخته شده استفاده نکنید؛ چون طعم آن‌ها از بین رفته است.
– خیس کردن برنج: در مورد برنج هم باید تاکید کنیم که حتما آن را قبل از اضافه کردن به آش، به مدت ۳۰ دقیقه در آب خیس کنید تا خوب بپزد و به آش شما لعاب بدهد.
– نحوه تفت سیر و پیاز: برای طلایی شدن پیاز حتما آن را با حرارت ملایم سرخ کنید و مدام هم بزنید. سیر را هم با حرارت ملایم تفت دهید تا عطر آن آزاد شود.
در آخر
آش یکی از غذاهای مقوی و مفید برای روزهای سرد زمستان و پاییز است. برای تنوع غذایی می‌توانید انواع آش‌های محلی شهرهای مختلف را تهیه کنید. در اینجا شما را با طرز تهیه آش کشک محلی تبریز آشنا کردیم. امیدواریم سه دستور پخت این آش برایتان کاربردی و مفید باشد.