وقتی نام کاکائو را می‌شنوید، ناخودآگاه ذهن‌تان به یاد شکلات‌های کاکائویی و نوشیدنی خوش‌طعم شیر کاکائو می‌افتد. پودر کاکائو با رنگ قهوه‌ای خود از شهرت و محبوبیت بسیاری در میان مردم جهان برخوردار است. خوراکی‌های خوش‌طعمی که با این پودر تولید می‌شود، طرفداران بسیاری دارد. پودر کاکائو از درخت و میوه‌ای به همین نام طی مراحل مختلف به دست می‌آید.
این گیاه که ابتدا در آمریکای مرکزی و کشور مکزیک کشف شده است، هم‌اکنون در کشورهای مختلفی در جهان تولید می‌شود. این ماده که عطر و طعم بسیار دلپذیری دارد، از خواص بسیار مفیدی هم برخوردار است. از این رو ما در این مقاله قصد داریم شما را با کاکائو، تاریخچه، خواص و کاربردهای متنوع آن آشنا کنیم.
تاریخچه کاکائو
تاریخچه کاکائو به هزاران سال قبل بازمی‌گردد. منشا این گیاه نواحی آمریکای جنوبی بوده است که قبایل سرخپوست از میوه آن استفاده می‌کردند. بعدها دانه این گیاه از نواحی آمریکای جنوبی به آمریکای مرکزی هم انتقال داده شد.
حدود 2000 سال قبل، بومیان آمریکای مرکزی از جمله قبایل تمدن مایا در دانه‌های این گیاه تغییراتی ایجاد کردند. از جمله این که پس از خشک کردن، آن‌ها را برشته کرده و درون غذاهای مختلف می‌ریختند. استفاده از کاکائو در غذاها در میان قبایل تمدن مایا نوعی مراسم آیینی به شمار می‌رفت و از قداست برخوردار بود.
قرن‌ها بعد اسپانیایی‌ها این گیاه را با خود به اسپانیا بردند و از آن در ساخت نوشابه و شکلات استفاده کردند. پس از آن با گسترش استفاده از کاکائو در کشورهای مختلف اروپا، در نحوه استفاده از آن هم تغییراتی ایجاد شد. امروزه کاکائو به شکل پودر در صنایع شکلات‌سازی کاربردهای فراوانی پیدا کرده است و مردمان در تمامی نواحی دنیا از آن استفاده می‌کنند.
ارزش غذایی کاکائو
کاکائو از ارزش غذایی بالایی برخوردار است که با مصرف آن در خوراکی‌های مختلف می‌توان به مواد و ترکیبات ارزشمند آن دست پیدا کرد. در زیر ترکیبات تشکیل‌دهنده کاکائو فهرست شده است:
- چربی‌ها و کلسترول
- کربوهیدرات و قندها
- فیبر
- پروتئین
- ویتامین‌ها شامل (B1، B2، B3، B6، B9، B12، C، E، K، A، D)
- املاح و مواد معدنی شامل کلسیم، سدیم، پتاسیم، روی، سلنیوم، فسفر، آهن، مس و منیزیم
- آب و رطوبت
نحوه تولید پودر کاکائو
برای تولید پودر کاکائو باید میوه‌های درخت کاکائو به رشد کامل رسیده و از شاخه‌های درخت آویزان شود. میوه‌هایی که رسیده باشد پوسته کاملا محکم و سفتی دارند. پس از چیدن میوه‌ها، کشاورزان آن‌ها را از وسط به دو قسمت تقسیم می‌کنند. درون میوه‌ها دانه‌هایی سفید و چسبنده وجود دارد که باید آن‌ها را از میوه‌ها خارج کنند.
این دانه‌های سفید به دانه‌های بادام شباهت زیادی دارند. پس از خارج کردن دانه‌های سفید، آن‌ها را درون جعبه‌هایی از جنس چوب می‌ریزند تا در هوای گرم نواحی گرمسیری، کاملا تخمیر شود. تخمیر دانه‌ها باعث تغییر رنگ و بوی آن‌ها می‌شود. به طوری که به تدریج رنگ آن‌ها به قهوه‌ای تبدیل شده و بوی آن‌ها هم همانند کاکائو می‌شود.
پس از این مرحله کشاورزان اقدام به برشته کردن دانه‌ها می‌کنند. وقتی دانه‌ها با حرارت برشته شد، نوبت به آسیاب کردن آن‌ها می‌رسد. کشاورزان بومی نواحی آمریکای مرکزی و جنوبی در آسیاب کردن آن‌ها به شیوه‌ای سنتی عمل می‌کنند. به این صورت که دانه‌های برشته شده را درون ظروفی می‌ریزند و با ابزاری شبیه هاون روی میوه‌ها می‌کوبند تا آسیاب شود.
این ظروف و ابزارهای شبیه هاون از سنگ‌های آتشفشانی ساخته می‌شود. پس از آسیاب کردن، پودر کاکائو به دست می‌آید که می‌توان آن را در غذاها و نوشیدنی‌های مختلف ریخت تا طعم دلپذیری به آن‌ها بدهد. پودر کاکائو پس از آن که با حجم زیادی در نواحی گرمسیری تولید می‌شود، برای استفاده از آن در سایر مناطق جهان، صادر می‌شود. از این محصول در کشورهای مختلف جهان برای تولید شکلات، شیرینی‌ها، نوشیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها استفاده می‌شود.
فواید کاکائو
پودر کاکائو خواص مفید متعددی دارد که با مصرف آن در انواع غذاها و نوشیدنی‌هایی همانند شیر کاکائو می‌توان به آن دست پیدا کرد. غلظت، طعم و کیفیت کاکائو تاثیر بسیار زیادی در خوشمزگی یک شیر کاکائو دارد، به‌طوری که هر چه کاکائوی آن غلیظ‌تر باشد آن شیر کاکائو خوشمزه‌ترو تازه‌تر است.
شیرکاکائو esl رامک علاوه بر اینکه با روش فراپاستوریزه تولید می‌شود با توجه به غلظت بالای کاکائوی آن طعم بسیار خوشمزه‌ای دارد، پیشنهاد می‌کنیم طعم آن را امتحان کنید. در ادامه مختصرا به بررسی مهم‌ترین خواص و فواید پودر کاکائو پرداخته‌ایم.
سرشار از آنتی‌آکسیدان و فلاونوئیدها
کاکائو ماده‌ای‌ست که از دو ترکیب بسیار ضروری به نام آنتی‌اکسیدان‌ها و فلاونوئیدها برخوردار است. فلاونوئیدها کارکرد حفاظت از سیستم قلبی عروقی بدن را برعهده دارند و با این کارکرد از بروز خطرات و بیماری‌های قلبی، عروقی، سرطان و آسم جلوگیری کرده و آن را کاهش می دهند. همچنین آنتی‌اکسیدان‌های موجود در پودر کاکائو خواص ضد التهابی دارد و به رفع التهابات در اندام‌های بدن کمک می‌کند. علاوه بر این، آنتی‌اکسیدان موجود در کاکائو به کاهش و رفع آثار پیری کمک کرده و نشاط و شادابی جوانی را برای فرد به ارمغان می‌آورد.
کمک به سلامتی مغز
در کاکائو ترکیباتی به نام فلاوانول هایی موجود است که باعث تولید اکسید نیتریک می‌شود. کارکرد این ماده شیمیایی، کمک به باز شدن رگ‌های خونی‌ست که گردش خون هم شدت پیدا می‌کند. علاوه بر این ترکیبات فلاوانول در تولید سلول‌های عصبی جدید موثر است و از این طریق از افت قدرت مغز جلوگیری شده و قدرت آن را افزایش می‌دهد.
کاهش افسردگی
افزودن کاکائوی ارگانیک به وعده‌های غذایی و مصرف آن در بدن به ترشح هورمون‌های نشاط‌بخش کمک کمک و روحیه فرد را بالا می برد. در پودر کاکائو مقادیری از ترکیب فنیل اتیل آمین موجود است که کارکرد ضد افسردگی دارد.
حتما دقت کرده‌اید با خوردن یک عدد شکلات کاکائویی در طول روز، احساس شادی و نشاط زیادی می‌کنید. البته باید دقت کنید که برای استفاده از خاصیت ضد افسردگی، حتما از کاکائوی ارگانیک استفاده کنید. زیرا مصرف کاکائوی غیر ارگانیک می‌تواند مضراتی بیش از فواید آن داشته باشد.
حاوی عنصر منیزیم
عنصر منیزیم یکی از عناصر ضروری برای بدن است. زیرا کمبود این عنصر، باعث بروز مشکلاتی همانند نامنظم شدن ضربان قلب، افزایش کلسترول خون، گرفته شدن عضلات، ضعف و خستگی آن‌ها شود. در صورتی که منیزیم کافی به بدن برسد، پس از انجام تمرین‌های ورزشی، درد عضلات ناشی از آن کاهش خواهد یافت.
در این صورت برای دریافت عنصر منیزیم مصرف پودر کاکائو می‌تواند بسیار مفید باشد. علاوه بر خواص گفته شده، منیزیمی که در کاکائو موجود است، به کاهش دردهای میگرنی و تسکین آن کمک می‌کند. در این صورت اگر می‌خواهید از سردردهای میگرنی رها شوید، مصرف پودر کاکائو را فراموش نکنید.
درمان کبد چرب
کاکائو حاوی مقادیر زیادی فیبر است که مصرف آن در افراد مبتلا به کبد چرب می‌تواند به درمان این بیماری کمک کند. حتی در افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، مصرف کاکائو می‌تواند در پیشگیری از آن تاثیرگذار باشد.
کنترل و کاهش وزن
برخی از مطالعات نشان داده است که مصرف پودر کاکائو تا حدی می‌تواند به کنترل و کاهش وزن کمک کند. زیرا با مصرف این ماده، اشتهای فرد کاهش یافته و احساس سیری را در فرد بوجود می‌آورد. علاوه بر این، با مصرف این ماده التهابات کاهش یافته و اکسیداسیون چربی افزایش می‌یابد. همچنین مصرف انرژی در اندام‌های بدن تنظیم می‌شود. پس اگر قصد دارید، وزن خود را کاهش دهید و به وزن ایده‌آل برسید، از مصرف پودر کاکائو غافل نشوید.
استحکام استخوان‌ها
همان طور که اشاره کردیم، در پودر کاکائو مقادیری منیزیم وجود دارد. منیزیم در بدن می‌تواند باعث جذب کلسیم شود. در این صورت با جذب کلسیم، استخوان‌ها محکم شده و از پوکی آن‌ها جلوگیری می‌شود. همچنین عنصر کلسیم در رفع بیماری‌های قلبی – عروقی موثر بوده و حتی از ایجاد سنگ کلیه هم پیشگیری می‌کند.
پس برای استحکام استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی آن‌ها، مقادیری کاکائو را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید.
تاثیر مثبت روی سیستم ایمنی
پودر کاکائو از جمله مواد غذایی مفیدی‌ست که یکی از آثار آن تاثیر مثبت روی سیستم ایمنی بدن است. علت این مساله هم وجود ترکیبات فلاونوئیدی است که در پودر کاکائو به میزان زیادی وجود دارد. این ترکیبات با جذب در بدن روی سیستم ایمنی تاثیر گذاشته و آن را تقویت می‌کنند.
علاوه بر این، پودر کاکائو می‌تواند روی التهابات بدن هم تاثیر گذاشته و آن‌ها را کاهش دهد. در این حالت سیستم ایمنی بدن بهبود می یابد. پس اگر بدن‌تان سیستم ایمنی ضعیفی در برابر بیماری‌ها دارد، مصرف مقداری کاکائو در وعده‌های غذایی توصیه می‌شود.
پیشگیری از بروز دیابت نوع 2
مصرف پودر کاکائو به فرد کمک می‌کند که در برابر بیماری دیابت نوع 2 مقاومت کرده و از آن پیشگیری کند. به این علت که کاکائو انسولین موجود در بدن را کنترل و تنظیم کرده و به بدن در تولید این هورمون کمک می‌کند. همچنین توانایی پاسخ بدن به این هورمون را افزایش می‌دهد. زیرا دیابت نوع 2 به دلیل کاهش تولید انسولین و پاسخ ندادن بدن به این هورمون ایجاد می‌شود.
موثر بر کارکرد دستگاه گوارش
وقتی پودر کاکائو را میل می‌کنید، دستگاه گوارش شما هم از آثار مفید آن بهره‌مند خواهد شد. در زیر به برخی از این آثار اشاره شده است:
- علائم سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) را کاهش داده و تسکین می دهد.
- آثار یبوست را کاهش می دهد و علائم اسهال را رفع می‌کند.
- در فرایند هضم و جذب مواد غذایی موثر است و به آن کمک می‌کند.
- فیبر موجود در کاکائو، باعث تمیز کردن و حفظ سلامت روده بزرگ می‌شود که در این حالت سیستم هضم غذا هم عملکرد درستی خواهد داشت.
کاربردهای کاکائو
پس از بررسی تاریخچه، نحوه تولید و خواص کاکائو، در این قسمت به بررسی کاربردهای این ماده غذایی پرداخته‌ایم.
- تولید انواع شکلات‌ها و شیرینی‌ها: پودر کاکائو ماده اصلی تولید شکلات‌های کاکائویی است. همچنین در برخی از شیرینی‌ها و کیک‌های خوشمزه‌ای که شما میل می‌کنید، از پودر کاکائو برای رنگ و طعم بهتر آن استفاده می‌شود.
- استفاده از کاکائو به عنوان چاشنی: پودر کاکائو می‌تواند به عنوان چاشنی خوشمزه‌ای در غذا استفاده شود. با پاشیدن آن روی ماست یا بستنی، می‌توانید خوراکی خوشمزه‌ای درست کرده و در میان‌وعده میل کنید.
- تهیه شیر کاکائو: همه ما از خوردن یک لیوان شیر کاکائو با طعم دلچسب آن، بسیار لذت می‌بریم. شیرکاکائو از جمله کاربردهای کاکائو است که با ترکیب شیر و مقداری کاکائو به دست می‌آید. شیرکاکائو را می‌توانید هم به صورت آماده از فروشگاه‌ها خریداری کرده و هم در منزل آن را تهیه کنید.
- شیر کاکائو esl رامک از جمله محصولات تولیدی شرکت رامک است که از شیر تازه و پودر مرغوب کاکائو فرآوری و تولید می‌شود. برای تولید این نوع شیر کاکائو از روش فراپاستوریزه استفاده می‌شود. در فرایند فراپاستوریزه از شوک حرارتی استفاده می‌شود. به طوری که در مدت 3 ثانیه، شیر تازه در معرض شوک حرارتی قرار می‌گیرد. این کار باعث از بین رفتن تمامی عوامل فاسد کننده شیر می شود. در این صورت شیر کاکائو طعم بهتری پیدا کرده و تا انتهای تاریخ انقضا طعم تازه و دلچسب خود را حفظ می‌کند. چربی این شیر کاکائو به میزان 4 گرم در هر 200 میلی لیتر است. از مزایای این شیر کاکائو می‌توان به وجود انواع مواد معدنی، ویتامین‌ها و پروتئین‌ها اشاره کرد که برای حفظ سلامتی و رشد اندام‌های بدن بسیار ضروری هستند.
- استفاده از پودر کاکائو به عنوان ادویه: پودر کاکائو را می‌توانید به انواع خورش‌ها و غذاهایی که با فلفل قرمز، سس های باربیکیو و گوشت قرمز تهیه می‌شود، به عنوان ادویه اضافه کنید. با این کار غذای شما بسیار دلچسب و خوش‌طعم خواهد شد.
- استفاده به عنوان مرینیت: از ترکیب چند قاشق غذاخوری پودر کاکائو و قهوه، می‌توانید مرینیت خشک تهیه کنید. سپس با پاشیدن این پودر روی گوشت، استیک و کباب بسیار خوشمزه‌ای را طبخ کنید.
- افزودن به اسموتی‌ها: اگر در صبحانه عادت به میل کردن اسموتی دارید، افزودن یک قاشق چای‌خوری پودر کاکائو به آن می‌تواند باعث ایجاد طعم شکلاتی در آن شود.
کلام آخر
کاکائو یکی از چاشنی‌ها و افزودنی‌هایی‌ست که با استفاده از آن می‌توان خوراکی‌ها و غذاهایی بسیار خوش‌طعم و دلپذیری تهیه کرد. این ماده غذایی که عمدتا به شکل پودر در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود، خواص و فواید کم‌نظیری برای سلامت بدن و رشد اندام‌هایی همانند استخوان‌ها و عضلات دارد.
اگر به نوشیدن شیر کاکائو عادت دارید، در این صورت هم می‌توانید به ارزش غذایی بالای آن دست پیدا کنید. به این منظور تهیه و مصرف شیرکاکائو esl رامک می‌تواند بهترین گزینه باشد. این نوع شیر کاکائو که با روش فراپاستوریزه در شرکت رامک تولید می‌شود، دربردارنده تمامی ترکیبات مفید کاکائو و شیر تازه است. با مصرف آن از ارزش غذایی بالای هر دو ماده غذایی بهره‌مند خواهید شد.